Blog
Het licht van de dood is een bijzonder licht. Het licht van de schaduwkanten. Het licht dat zichtbaar maakt wat vaak niet gezien wordt en soms niet gezien mag worden. Ik haal mijn inspiratie voor dit prachtige werk uit dat licht en schrijf over wat ik zie, voel en ervaar. Over wat mij raakt, verwondert en ontroert.
Een dag met een gouden randje
Afgelopen zaterdag vierden wij de opening van ons kantoor in het Medisch Centrum Kalverstraat in Middelburg. Na twee jaar gewerkt te hebben aan drie keukentafels in drie verschillende huizen werd het tijd voor een eigen werkplek. Vrouwen van Rouw uitvaartverzorging, ons kindje groeit, neemt letterlijk ruimte in en het is fijn te ervaren dat ons … Lees verder "Een dag met een gouden randje"
Lees dit blog →De mooiste kleding
“Ik zal even haar kleren voor je halen”, de oude man naast mij aan tafel zag er moe en verslagen uit. “Haar kleren, maar ja, wat zal ik pakken? Wat is gebruikelijk?” Vragend keek hij naar zijn zoon. De man aan de andere kant van mij antwoordde sneller dan ik gedacht had, “Nou pa, ma … Lees verder "De mooiste kleding"
Lees dit blog →Mijn vader
Hij wist wat hij wilde, mijn vader. Wanneer hij zou overlijden, wilde hij na de laatste zorg in zijn kist gelegd worden, waarna wij als gezin de kist direct moesten sluiten. ‘Geen poppenkast’, zei hij. Daar was hij ook de man niet naar. Bij zijn uitvaart wenste hij alleen de mensen die hem het meest … Lees verder "Mijn vader"
Lees dit blog →Doen we het toch een beetje samen
Het is een gure, koude avond. De wind komt uit het noordoosten en snijdt dwars door mijn jas. Ik trek mijn kraag wat omhoog en loop het tuinpad op. Als ik aanbel schalt Jingle Bells door de hal binnen en even later wordt opgedaan door een vrouw van middelbare leeftijd. Haar ogen rood omrand van … Lees verder "Doen we het toch een beetje samen"
Lees dit blog →Hij wilde niet huilen, niet hier, niet nu
Hij hield de deur van het afscheidshuis open voor oma, mama en zijn broertje. Uit die ene handeling sprak zoveel zorgzaamheid. Alertheid ook. Dit jochie met zijn hip geschoren kapsel. Een jaar of tien zal hij geweest zijn. Zijn grote donkere ogen registreerden exact wat er om hem heen gebeurde. Ik stelde mij voor hoe … Lees verder "Hij wilde niet huilen, niet hier, niet nu"
Lees dit blog →Ik heb toch geleefd?
Hij raakte me, de man die ik aantrof op het bed in zijn studio. Om hem heen alles wat hij nodig zou kunnen hebben, binnen handbereik. Water, medicatie, zijn mobiel, het pakje shag met aansteker en asbak, de afstandsbediening van de televisie. Hij was begin dertig en sinds het ongeval dat hem voor altijd afhankelijk … Lees verder "Ik heb toch geleefd?"
Lees dit blog →Afscheid nemen bestaat niet
Ze was half de tachtig, al zou ik haar zoals ze voor me zat, dat niet geven. De tengere vrouw met haar windjack en wandelschoenen, spijkerbroek en korte grijze coupe. Het leek of de tijd voor haar zo rond haar zeventigste stil was blijven staan. Haar man was overleden. 64 jaar deelden zij lief en … Lees verder "Afscheid nemen bestaat niet"
Lees dit blog →Een zelf gekozen einde
Donkere krullen markeerden zijn gelaat. Op de recente foto die zijn moeder aan mij laat zien staat een lange, slanke jongen van begin 20. Hij lacht maar iets in zijn ogen verraadt de melancholie die hij zo lang wist te verbergen. Een schaduw valt over zijn gezicht wat het onbestendige gevoel, dat de foto mij … Lees verder "Een zelf gekozen einde"
Lees dit blog →Een diep dal
Hij kon zich niet voorstellen hoe hij zonder haar verder moest. De man van middelbare leeftijd die voor mij zat zocht zijn zakdoek, terwijl hij hevig snikkend zijn wanhoop uitsprak. Zijn vrouw was zijn alles, altijd waren ze samen geweest. Kinderen zijn er niet gekomen en dat vond hij niet erg. Zij had alle tijd … Lees verder "Een diep dal"
Lees dit blog →Klaar voor hun reis naar het grote onbekende
In het holst van een stille nacht belde ik aan bij het enige huis in de straat waar nog licht brandde. De auto’s voor de deur lieten er geen twijfel over bestaan dat het druk zou zijn binnen. De man die mij binnenliet, stelde zich voor als zoon van de overledenen en ging mij voor … Lees verder "Klaar voor hun reis naar het grote onbekende"
Lees dit blog →De minnares
Ze zat achter in de zaal. De grijze dame met het opgestoken haar. Verzorgd. Haar kleding en make-up lieten er geen twijfel over bestaan. Zij was een dame. Ze had van hem gehouden. Met heel haar hart. Ze had genoegen genomen met de rol van minnares. Zijn vrouw en dochters wisten er van. Niet meteen … Lees verder "De minnares"
Lees dit blog →Authentiek afscheid nemen
Die vrijdagmorgen stond de wereld even stil. Ze werd gevonden in haar bed. In de nacht kwam de dood als een ongenode gast. Familie en vrienden verbijsterd achterlatend. Veel te vroeg en onverwacht. Niemand had het aan zien komen. Voor een uitvaart was niets geregeld of vastgelegd. Haar wensen waren onbekend. Haar kinderen besloten dat … Lees verder "Authentiek afscheid nemen"
Lees dit blog →Geliefd, beschermd, gekoesterd
Dat hun kindje een chromosoomafwijking had, was hen al vroeg in de zwangerschap meegedeeld. Bewust en weloverwogen maakten zij de keuze dit kindje met zo’n geringe overlevingskans bij zich te houden. De zwangerschap verliep niet zorgeloos, maar fysiek voorspoedig. En tegen de uitgerekende datum kondigde het kleine, zo gewenste wondertje aan dat het tijd was. … Lees verder "Geliefd, beschermd, gekoesterd"
Lees dit blog →Huil maar, dat lucht op
“Opa slaapt en hij wordt nooit meer wakker”, zei het meisje, terwijl ik de gang in liep. Ze had de deur voor me opengedaan en keek me met haar grote blauwe ogen aan. Een tikkeltje eigenwijs, haar wijsvinger tegen haar mond. “Doe maar zachtjes, oma is heel verdrietig”, fluisterde ze. Ik hing mijn jas aan … Lees verder "Huil maar, dat lucht op"
Lees dit blog →Liefde
Vanaf de vakantiefoto aan de muur keek een gezin me stralend aan. Lachend naar de camera. Een man en een vrouw in de bloei van hun leven. Haar armen om hun dochter, zijn hand op haar schouder. Het meisje van de foto zat tegenover me aan tafel. Een jonge vrouw nu. Terwijl haar moeder in … Lees verder "Liefde"
Lees dit blog →Liefdevolle zorg
Op zoek naar een verzorgende die ons zou kunnen helpen met het defecte hoog-laag bed, sprak ik haar aan. Het jonge meisje op gympjes, het overjasje van de zorginstelling gecombineerd met een hoofddoek. Ik vroeg haar wat er aan de hand zou kunnen zijn. Samen gingen we de kamer in waar de oude dame voor … Lees verder "Liefdevolle zorg"
Lees dit blog →Stille kracht
De kamer vulde zich met zijn stille, kalme aanwezigheid. Ik verbaasde me hoe het kon dat zo’n relatief tengere man zo veel ruimte in kon nemen. Hij kwam zijn zus steunen die net haar man had verloren. Ontroostbaar in haar wanhoop en daardoor blind voor het verdriet van haar dochtertje. Het meisje rende bij het … Lees verder "Stille kracht"
Lees dit blog →Laatst verzorgden wij de uitvaart van Jeroen.
Laatst verzorgden wij de uitvaart van Jeroen. Ik noem hem bij name omdat ik recht wil doen aan de mens die hij was. Jeroen, was net als wij onderweg, waar naartoe? Wie zal het zeggen. Hij was net als wij mens onder mensen. Net als ieder van ons maakte ook hij keuzes, iedere dag opnieuw, … Lees verder "Laatst verzorgden wij de uitvaart van Jeroen."
Lees dit blog →Het ís mensenwerk. Het vraagt betrokkenheid.
“Omdat uitvaarten verzorgen mensenwerk is” ik eindigde er standaard mijn columns mee. Niet zomaar. Het ís mensenwerk. Het vraagt betrokkenheid op de ander en aandacht voor wat we doen. Een warm hart voor ieders verhaal. Open ogen om te zien wat niet met ogen gezien wordt en oren die horen wat ongezegd blijft in de … Lees verder "Het ís mensenwerk. Het vraagt betrokkenheid."
Lees dit blog →Doodstil lag ze op de stoep voor de kapper. Mijn eigen moeder.
Doodstil lag ze op de stoep voor de kapper. Mijn eigen moeder. Ik vond haar klein en kwetsbaar zoals ze daar lag. Haar mooie asblonde, net verzorgde haren staken schril af in dit onwerkelijke tafereel. De lange zwarte regenjas over haar heen, de blauwe handdoekjes die intussen onder haar hoofd waren gelegd. De mensen die … Lees verder "Doodstil lag ze op de stoep voor de kapper. Mijn eigen moeder."
Lees dit blog →De laatste dagen van zijn leven waren ondragelijk.
De laatste dagen van zijn leven waren ondragelijk geweest. Vreselijke pijn en onmenselijk lijden waren zijn deel en de beschikbare medicatie gaf weinig tot geen verlichting. Iedere menselijke aanraking was hem te veel. Onmachtig voelden zij zich. Zijn vrouw en kinderen. Niets konden ze voor hem doen om dit pad naar de ultieme bevrijding te … Lees verder "De laatste dagen van zijn leven waren ondragelijk."
Lees dit blog →Een tijdsbeeld met daarin gevangen het geleefde leven.
Daar stond hij, bruingebrand door de zon, een brede lach, duidelijk in de bloei van zijn leven, hij zal sportief geweest zijn deze man. Naast hem een goudbruine Simca 1000. Een foto uit de jaren ’70 zoals ik er veel voorbij zie komen in de talloze fotopresentaties die bij uitvaarten getoond worden tegenwoordig. Als aanvulling … Lees verder "Een tijdsbeeld met daarin gevangen het geleefde leven."
Lees dit blog →Wij verzorgen ook een uitvaartspreker voor u.
Als uitvaartbegeleidsters zijn wij gewend om op de dag van de uitvaart van de uitvaartplechtigheid een samenhangend geheel te maken. Indien gewenst verzorgen wij een welkom aan de aanwezigen en een inleiding op de uitvaartplechtigheid. We nodigen eventuele sprekers en kunnen een voordracht doen van de door nabestaanden geschreven herinneringen, gedachten en gevoelens. Ook de … Lees verder "Wij verzorgen ook een uitvaartspreker voor u."
Lees dit blog →Post Mortem: Zij had graag nog zelf gesproken op de uitvaart.
Post Mortem. De stem aan de andere kant van de lijn trilde en haperde, ik wachtte af wat komen zou; een melding van overlijden dacht ik. Ik hoorde een diepe zucht gevolgd door een kuchje en toen een waterval aan woorden. Hij sprak toch met de uitvaartbegeleidster die de uitvaart van zijn aangetrouwde tante verzorgde? … Lees verder "Post Mortem: Zij had graag nog zelf gesproken op de uitvaart."
Lees dit blog →Moeder wist toen al dat ze ziek was, maar het ging zo snel.
Ze zou thuis opgebaard worden, deze dappere moeder van drie dochters. Een jaar geleden verzorgde ik de uitvaart van hun vader. Moeder wist toen al dat ze ziek was maar dat het uiteindelijk zo snel zou gaan dat had niemand verwacht. Enkele weken voor haar overlijden ontving ik een berichtje van één van haar dochters. … Lees verder "Moeder wist toen al dat ze ziek was, maar het ging zo snel."
Lees dit blog →Schouders om op te leunen. Zo smal zijn die schouders niet.
Schouders om op te leunen. Terwijl de familie afscheid neemt van oma maak ik van de gelegenheid gebruik om even naar het toilet te gaan. Een jongetje van een jaar of 10 staat tegen een deur geleund. Ik kijk hem aan en glimlach. Zijn grote bruine ogen kijken mij droevig aan. Puur en onschuldig. Ik … Lees verder "Schouders om op te leunen. Zo smal zijn die schouders niet."
Lees dit blog →In de eerste week van het nieuwe jaar overleed ze. Zijn moeder.
In de eerste week van het nieuwe jaar overleed ze. Zijn moeder bij wie hij logeerde zo net na al het feestgedruis van de decembermaand. De kleine woning waar ze samen verbleven lag vol met spullen, rommel, vuilnis en blikjes. Het leek of zij ergens lang geleden de grip op het leven verloren waren. En … Lees verder "In de eerste week van het nieuwe jaar overleed ze. Zijn moeder."
Lees dit blog →Het beeld van de zwoegende Adam kwam in mij op. De Adam.
Gebogen over het graf, op zijn knieën, zijn handen in de grond, zijn gedachten bij het lieve meisje dat hij alweer jaren geleden verloren had aan dat vreselijke ongeluk. Het beeld van de zwoegende Adam kwam in mij op. De Adam, levend naar de wetten God’s, zijn lot ogenschijnlijk geduldig dragend, zijn verdriet zichtbaar in … Lees verder "Het beeld van de zwoegende Adam kwam in mij op. De Adam."
Lees dit blog →Eenvoudig. Geen toeters, geen bellen. Gewoon. Geen kermis.
De man tegenover mij verontschuldigt zich. Ik zal hem wel een botterik vinden. Dat vind immers iedereen. Een eigenaardig type, dat vinden ze hem. Maar dat doet hem niks, zo stelt hij mij gerust. Wat anderen denken kan hem niet schelen. Hij kijkt me doordringend aan. Onderzoekend. En ik kijk naar hem. De oude, wat … Lees verder "Eenvoudig. Geen toeters, geen bellen. Gewoon. Geen kermis."
Lees dit blog →Dat is wat we bedoelen met betekenisvol werk.
Met regelmaat ontvangen wij van tevreden nabestaanden mooie woorden waarmee ze ons bedanken voor onze inzet om samen met hen van de uitvaart een dierbare herinnering te maken. Die woorden doen ons goed. Het is voor ons een bevestiging is dat het voelbaar is dat we ons werk met hart en ziel doen. Dat we … Lees verder "Dat is wat we bedoelen met betekenisvol werk."
Lees dit blog →Ik mocht de uitvaart verzorgen van een oud-collega.
Ik mocht de uitvaart verzorgen van een oud-collega van mij uit de tijd dat ik werkzaam was als manager in de zorg. We gingen vriendschappelijk met elkaar om maar toen we allebei de overstap maakten naar een andere job verloren we elkaar wat uit het oog. We zagen elkaar door de jaren heen een enkele … Lees verder "Ik mocht de uitvaart verzorgen van een oud-collega."
Lees dit blog →Haar lief leefde groots, de uitvaart moest recht doen.
Laatst ontvingen wij de melding van het onverwachte overlijden van een relatief jonge man. Met de echtgenote sprak ik af de uitvaart bij haar thuis te komen bespreken. Eenmaal bij haar in de riante woning met prachtig aangelegde tuin bespraken we haar wensen. Ze wist het niet, haar lief leefde groots en de uitvaart moest … Lees verder "Haar lief leefde groots, de uitvaart moest recht doen."
Lees dit blog →Een rouwstoet in de straat met voor de koets de voorloper.
Het is iedereen wel eens opgevallen, een rouwstoet in de straat met voor de koets of auto de uitvaartbegeleider in de rol van voorloper. Veel mensen vinden het een mooi, respectvol gebaar maar het is meer dan dat. Het is een heel oud ritueel dat ver teruggaat in de geschiedenis van hoe wij met onze … Lees verder "Een rouwstoet in de straat met voor de koets de voorloper."
Lees dit blog →Een enkele keer verzorgen wij de uitvaart van een echtpaar.
Een enkele keer verzorgen wij de uitvaart van een echtpaar. 71 jaar waren zij samen geweest. 71 jaar. In de aula stonden de twee kisten. De bloemen en de kaarsen er om heen en op het scherm een foto van hen samen. We namen afscheid van vader en moeder, opa en oma, opa-opa en oma-oma … Lees verder "Een enkele keer verzorgen wij de uitvaart van een echtpaar."
Lees dit blog →Zaterdagavond kwam bij ons de melding binnen van een vinding.
Zaterdagavond kwam bij ons de melding binnen van een vinding. Een vakterm voor een overledene die pas na enkele dagen en soms weken tot maanden na overlijden gevonden wordt. Voor ons was het de tweede binnen een kleine week. Onze algemeen medewerksters zijn naar de woning gegaan en troffen daar mevrouw aan, volledig naakt bij … Lees verder "Zaterdagavond kwam bij ons de melding binnen van een vinding."
Lees dit blog →Vader was onvermurwbaar. De keus was gemaakt.
“Deze moet het worden”, zei hij stellig terwijl hij wees naar de kaart met de golven die op de opengeslagen bladzijde van mijn kaartenboek voor hem lag. “Maar opa, oma hield zo van haar tuin en de bloemetjes” probeerde zijn kleindochter nog voorzichtig. Wijzend naar de kaart met de roze orchidee die zij voor haar … Lees verder "Vader was onvermurwbaar. De keus was gemaakt."
Lees dit blog →Ze beleefden er heerlijke jaren tot het noodlot toesloeg.
Het was een flamboyant stel. Ze hadden het goed samen. Kinderen waren er nooit gekomen en hadden ze ook niet gemist. Ze reisden de hele wereld over voor zijn werk en na zijn pensioen streken ze neer in Vlissingen. “Bruisend als de branding” grapte ze, “dat paste bij ons”. Ze beleefden er een aantal heerlijke … Lees verder "Ze beleefden er heerlijke jaren tot het noodlot toesloeg."
Lees dit blog →Hij had zijn leven geleefd. Zeeën bevaren, liefjes gehad.
Vader was een markante, eigenzinnige persoonlijkheid. Hij had zijn leven geleefd, op zijn eigen wijze. Zeeën bevaren, liefjes gehad. De laatste jaren van zijn avontuurlijke levensreis was hij aan huis gekluisterd door gezondheidsproblemen én probeerde hij, zo goed en zo kwaad als het ging de relatie met zijn kinderen te herstellen. Voor het bespreken van … Lees verder "Hij had zijn leven geleefd. Zeeën bevaren, liefjes gehad."
Lees dit blog →Haar woorden raakten me. Ze deed zichzelf te kort.
Terwijl hij antwoord gaf op mijn vragen keek zijn vrouw wat verloren om zich heen. Ze waren samen naar het uitvaartcentrum gekomen om de uitvaart van zijn zus te bespreken. Zus was geboren met een beperking en woonde na het overlijden van hun ouders, nu ruim 30 jaar geleden, in een instelling. Hij vertelde over … Lees verder "Haar woorden raakten me. Ze deed zichzelf te kort."
Lees dit blog →Het Kerstcadeau: Old Spice after shave, of ik dat ken?
Wanneer ik de verzorgkamer van het uitvaartcentrum nader brengt een bekend luchtje me 40 jaar terug in de tijd. In mijn gedachten is het vaderdag en ik zie voor me hoe mijn vader het cadeautje dat ik bij de drogist in het winkelcentrum gekocht heb open maakt en hoe hij zich onder gespeeld enthousiasme overvloedig … Lees verder "Het Kerstcadeau: Old Spice after shave, of ik dat ken?"
Lees dit blog →Hij moest onverwacht afscheid nemen van zijn Liesje.
Hij moest onverwacht afscheid nemen van zijn Liesje. De stille kracht in het gezin, de spil. Liesje die, terwijl hij topfuncties vervulde in het bedrijfsleven, zorgde voor de kinderen en het huishouden. Sterk en krachtig was ze altijd al geweest en toen hij begon te dementeren was er geen haar op haar hoofd geweest die … Lees verder "Hij moest onverwacht afscheid nemen van zijn Liesje."
Lees dit blog →De Jerusalema Challenge: Het resultaat kunt u zien op YouTube.
De Jerusalema Challenge is een danschallenge die staat voor verbondenheid en saamhorigheid in moeilijke tijden. Op het nummer Jerusalema van de Zuid-Afrikaanse DJ en producer Master KG en de Zuid-Afrikaanse zangeres Nomcebo bedacht een groep Angolese vrienden een meeslepend dansje. De afgelopen maanden ging dat viraal onder de hashtag #Jerusalemachallenge. Corona heeft ook voor ons, … Lees verder "De Jerusalema Challenge: Het resultaat kunt u zien op YouTube."
Lees dit blog →Bijna geruisloos kwam hij binnen, nog geen 20 jaar oud.
Bijna geruisloos kwam hij binnen, nog geen 20 jaar oud. Ik hoorde de geluiden van de straat, de auto’s, de wind, de blaffende hond van de buren verderop in de straat. Maar om hem heen was het stil. Een stilte die hem niet paste maar die hij droeg als een koningsmantel. Als een zojuist ingewijde. … Lees verder "Bijna geruisloos kwam hij binnen, nog geen 20 jaar oud."
Lees dit blog →Onze moeder is omringd door allen die haar lief waren.
Sterven is een proces. Een gedeelte daarvan speelt zich binnen onze waarneming af en een ander gedeelte; daarover vertellen we elkaar verhalen. Over de blik van herkenning die op het gezicht van tante Martha verscheen net voordat zij stierf. Over het horloge van vader dat stilstaat vanaf het moment van overlijden. We weten maar weinig … Lees verder "Onze moeder is omringd door allen die haar lief waren."
Lees dit blog →Steeds meer mensen regelen hun uitvaart al bij leven.
Steeds meer mensen regelen hun uitvaart al bij leven. Wij noemen dat een voorbespreking. Het gaat dan vaak om ouderen die niet willen dat hun kinderen zich bij het overlijden van vader of moeder af moeten vragen hoe zij het gewild zouden hebben. Meestal is het eind dan nog niet in zicht maar geeft het … Lees verder "Steeds meer mensen regelen hun uitvaart al bij leven."
Lees dit blog →De dame die in de keuken koffie aan het zetten was ontroerde.
Jaren had ze voor hem gezorgd. Dat hij niet beter zou worden wisten ze allebei. Dat sterven zo lang kon duren niet. Dagen werden weken, weken werden maanden en maanden werden jaren. Jaren waarin voor hen beetje bij beetje alles veranderde. De dame die in de keuken koffie aan het zetten was ontroerde me. Ze … Lees verder "De dame die in de keuken koffie aan het zetten was ontroerde."
Lees dit blog →Zijn laatste wens is een thuisopbaring, kan dat nog?
Vader is overleden en zijn laatste wens is een thuisopbaring, kan dat nog? Als uitvaartverzorger wil je niets liever dan tegemoet komen aan de wensen van de overledene en de nabestaanden. Ook als dat risico’s met zich meebrengt. Er is nog zoveel niet bekend over het virus. Maar inmiddels wel genoeg om aan de basis … Lees verder "Zijn laatste wens is een thuisopbaring, kan dat nog?"
Lees dit blog →Aandachtig aanwezig zijn is onderdeel van ons vak.
Aandachtig aanwezig zijn is een wezenlijk onderdeel van ons vak. Niet alleen om de uitvaart naar de wens van de overledene en nabestaanden uit te kunnen voeren. Maar ook én bovenal om de ander te laten ervaren dat wij er zijn. Dat we begrijpen dat dit een van de meest kwetsbare momenten in een mensenleven … Lees verder "Aandachtig aanwezig zijn is onderdeel van ons vak."
Lees dit blog →Soms ben ik al weken of maanden betrokken.
Soms ben ik als uitvaartbegeleidster al weken of maanden betrokken bij families waar men te maken gaat krijgen met het overlijden van een gezinslid. Ik vind het altijd weer een voorrecht wanneer mensen mij uitnodigen om al bij een naderend overlijden bij hen aan te sluiten om mee te denken en hen waar ik kan … Lees verder "Soms ben ik al weken of maanden betrokken."
Lees dit blog →
Contact opnemen?
Dat kan door te bellen naar 0118 586 440. Wanneer u een overlijden wilt melden kan dat dag en nacht.
Voor overige vragen zijn wij bereikbaar van 9.00 tot 17.00 uur.